Naucz się czytać etykiety żywności
Manuel Núñez i Claudina Navarro
Wiedza o tym, jak interpretować dane, pomaga wybierać zdrowsze produkty i unikać niektórych chemikaliów.
Artem Beliaikin-unsplash
Informacje, które pojawiają się na etykietach produktów spożywczych, są nadal rzadkie lub niejasne. Warto ją jednak przeczytać, ponieważ ujawnia ważne dane dotyczące jakości produktu i jego wpływu na zdrowie.
Obowiązujące przepisy zobowiązują do podania szeregu podstawowych informacji , od tego, jaki to rodzaj produktu (poprzez rozpoznawalne opisy, np. „Naturalna woda mineralna”, „dżem”…), aż po zalecany termin spożycia lub przydatności do spożycia, ilość produktu zawierający pojemnik, listę składników (w kolejności malejącej wagi) oraz nazwę i adres producenta.
Od 2022-2023 roku obowiązkowe są również minimalne informacje żywieniowe: wartość energetyczna w kaloriach, ilość tłuszczów (z wyszczególnieniem nasyconych), węglowodany, cukry, białka i sól na 100 g lub 100 ml produktu. Obowiązkowe jest również wskazanie, czy produkt zawiera alergeny spośród wymienionych w przepisach europejskich.
W przypadku, gdy wspomniany jest konkretny składnik odżywczy (na przykład żelazo lub witamina C), należy podać ilość i procentową zawartość zalecanej dawki dziennej, którą on stanowi.
11 pytań i odpowiedzi na temat etykietowania żywności
1. Na co wskazuje kolejność składników?
Pierwsza to ta, która ma największą wagę w produkcie, a ostatnia ta, która ma najmniej. W przypadku braku znajomości dokładnej kwoty lub współczynnika daje to wskazówkę. Na przykład, z energetycznego i żywieniowego punktu widzenia, ogólnie lepiej jest, aby cukier pojawiał się odwrotnie.
Można wykluczyć tylko niektóre substancje, które nie osiągają 2% masy produktu, z wyjątkiem podlegających obowiązkowi zgłoszenia dodatków i alergenów. W praktyce mogą również występować pozostałości pestycydów, pleśni i dodatków stosowanych przed końcową produkcją produktu.
W przypadku produktów paczkowanych podanie kraju pochodzenia głównych składników jest obowiązkowe tylko wtedy, gdy nie jest to to samo, co produkt. W przypadku świeżych owoców i warzyw bez opakowania, wołowiny, miodu i oliwy z oliwek zawsze obowiązkowe jest podanie pochodzenia.
4. Tłuszcze na etykiecie
W przypadku wskazania proporcji kwasów tłuszczowych (nasyconych, wielonienasyconych i jednonienasyconych) wskazane jest, aby te pierwsze nie dominowały. Również trans , obecny w produktach z częściowo uwodornionymi tłuszczami i związany z wyższym ryzykiem sercowo-naczyniowym.
5. Czy deklarowane są alergeny?
Każdy składnik należący do 14 potencjalnie najbardziej alergizujących kategorii żywności powinien zostać zgłoszony i wyróżniony pogrubioną czcionką lub kursywą. Jednak unikanie tych składników nie wyklucza możliwości wystąpienia reakcji, która może wystąpić w przypadku prawie każdej substancji.
6. Dodatki, których należy unikać
Lista dodatków, które stanowią problem, jest długa. Z reguły unikaj żywności zawierającej więcej niż trzy lub cztery kody E lub składników, które nie są rozpoznawane. Inną zasadą jest unikanie 100 z E100 (barwniki), jednego z E200 (konserwanty) i jednego z E900 (słodziki).
7. Co oznacza „nano” obok komponentu?
Od 2022-2023 r. Przepisy wymagają, aby sztuczne nanomateriały były deklarowane w ten sposób, aby zgłaszać obecność substancji, co do których istnieje obawa, może wywołać efekt uboczny, ponieważ zawierają one drobne cząsteczki, które mogą wyciekać przez tkanki ciała.
8. GMO: jak je wykryć?
Deklaracja pochodzenia transgenicznego składników jest obowiązkowa, ale można je bez zapowiedzi filtrować przez pochodne, takie jak lecytyny , skrobie , tłuszcze, a zwłaszcza dodatki . Z drugiej strony, produkty pochodzenia zwierzęcego mogły być karmione GMO bez deklarowania tego.
10. Czy twierdzenia o efektach są wiarygodne?
Prawo zezwala na włączenie pewnych zdrowotnych właściwości składnika, takich jak: „pektyny przyczyniają się do utrzymania prawidłowego poziomu cholesterolu”. Istnieje europejski rejestr zawierający 249 wniosków, które można przedstawić na podstawie naukowej. Na liście oczekujących są dwa tysiące próśb.
11. Co możesz wiedzieć o pojemniku?
Każdy plastikowy pojemnik ma swój kod recyklingu. Zasadniczo nie należy podgrzewać żywności w plastikowych pojemnikach , ponieważ do zawartości mogą przedostawać się substancje. Szczególnie wskazane jest unikanie trójkąta z cyframi 7 (może to być poliwęglan, który uwalnia bisfenol A) i 3 (PVC, z ftalanami).
