Potwierdzone: wysoko przetworzona żywność sprzyja rakowi
Badanie z udziałem ponad 100 000 osób wykazało, że ultra przetworzona żywność zwiększa ryzyko raka, zwłaszcza raka piersi.
Większość ekspertów żywieniowych zaleca unikanie żywności ultra-przetworzonej z kilku powodów: często zawierają dużo cukrów, rafinowanych tłuszczów i soli, a mało błonnika i mikroelementów. Cechy te łączą je ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia różnych chorób, takich jak otyłość, cukrzyca i choroby układu krążenia. Teraz francuscy i brazylijscy naukowcy również po raz pierwszy łączą je z rakiem.
Żywność ultra przetworzona odnosi się do napojów bezalkoholowych, ciastek, pieczywa, ciast i produktów mięsnych z produkcji przemysłowej. Badanie opublikowane niedawno w czasopiśmie Public Health Nutrition wskazuje, że w Hiszpanii odsetek wysoko przetworzonej żywności w koszyku hiszpańskich rodzin sięga średnio 20% . Jest jednym z najmniejszych w Europie, ale tendencja jest do jego wzrostu. W Wielkiej Brytanii odsetek ten sięga 50%.
Więcej uprzemysłowionej żywności, więcej raka
Według ekspertów z uniwersytetów Sorbonne i Sao Paulo ultra przetworzona żywność bezpośrednio zwiększa ryzyko raka. W konsekwencji 10% wzrost spożycia przetworzonej żywności wiąże się z 12% wzrostem ryzyka raka, zwłaszcza raka piersi.
Wnioski z badania, opublikowane w British Medical Journal, opierają się na badaniu 104 980 zdrowych dorosłych Francuzów w średnim wieku 43 lata. Przeanalizowano spożycie do 3300 różnych produktów spożywczych, które sklasyfikowano według stopnia ich przetworzenia. Uwzględniono również wpływ czynników ryzyka, takich jak wiek, czy byli palaczami lub czy w rodzinie występował rak.
Po przeanalizowaniu wszystkich zmiennych naukowcy doszli do wniosku, że ultra przetworzona żywność była powiązana z rakiem, a świeża i minimalnie przetworzona żywność, taka jak owoce i warzywa oraz ryż, wiązała się z niższym całkowitym ryzykiem zachorowania.
Dlaczego powodują raka?
Badanie pokazuje, że ultra-przetworzone są szczególnie związane ze zwiększonym ryzykiem raka piersi. Autorzy sugerują kilka wyjaśnień tego związku. Ogólnie rzecz biorąc, uważają, że przyczyna nie leży w „jakości odżywczej”, w odniesieniu do składu makro- i mikroelementów, ale w potencjalnie rakotwórczych związkach bioaktywnych obecnych w ultra przetworzonej żywności.
Wspominają na przykład o bisfenolu A, substancji znajdującej się w wielu plastikowych pojemnikach i puszkach. Związek ten wpływa na układ hormonalny i może sprzyjać rozwojowi różnych typów raka, w tym raka piersi.
Inne podejrzane czynniki występujące w ultra przetworzonej żywności to niektóre dodatki do żywności. Chociaż istnieją maksymalne dozwolone poziomy dla każdej z tych substancji, „skutki zdrowotne skumulowanego spożycia i potencjalne interakcje między nimi pozostają w dużej mierze nieznane” - twierdzą autorzy.
Podają, że spośród ponad 250 różnych dopuszczonych dodatków, niektóre wykazały działanie rakotwórcze w badaniach in vitro i na zwierzętach, dlatego należy je badać na ludziach.